• Thema: Een inclusieve leerkracht zijn
  • Media:

In wat volgt, legt Tracy Edwards van de Leeds Beckett University (UK) uit wat de metafoor ‘topografie’ betekent voor inclusief lesgeven. 

Dit lijkt misschien een gekke vraag. Je vraagt je misschien zelfs af wat topografie is, laat staan dat je weet wat een topografische leerkracht is.

Laat me het uitleggen. De metafoor ‘topografie’ kan worden gebruikt in verband met een bewuste pedagogische benadering.  In de cartografie of de landschapsschilderkunst bestudeert een ‘topograaf’ zorgvuldig de omgeving en probeert de werkelijkheid weer te geven, inclusief de onderliggende geologische kenmerken die invloed hebben op het landschap. Op deze manier creëren ze iets met een oriënterende en navigerende waarde. Als leerkracht en onderzoeker is mijn eerste zorg het ontwikkelen van inclusieve en effectieve praktijken in het klaslokaal. Dank zij mijn doctoraalonderzoek kan ik ‘topografisch lesgeven’ conceptualiseren als een van de manieren om dit te doen.  

Net als een topografische landschapskunstenaar de geografische kenmerken vastlegt van een plaats, zoals terrein, vegetatie en weersomstandigheden, ziet een ‘topografische leerkracht’ de bredere werkelijkheid die invloed heeft op het leren van een leerling, zoals de klasomgeving, de sociale dynamiek binnen een onderwijsgroep, de levenservaringen die ze hebben gehad.   Een ‘topografische leerkracht’ ziet ook ‘het grotere plaatje’ en kijkt dus verder dan de eerstvolgende beoordeling waar naartoe wordt gewerkt of de onmiddellijke les of sessie die wordt gehouden.  Ze kunnen vragen stellen over de aspiraties van leerlingen op de lange termijn en hiermee rekening houden bij het plannen.  Iedere geïsoleerde klasse-activiteit hangt samen met doelen en aspiraties op de lange termijn.

Om kaarten te maken die informatie en inzicht geven in een terrein, moet een topografische cartograaf de gereedschappen en vaardigheden hebben om informatie weer te geven en af te lezen op topografische kaarten.  Een topografische cartograaf heeft ook gereedschappen en vaardigheden nodig om veranderingen in het terrein vast te leggen, zoals veranderingen die verband houden met tektonische activiteit of kusterosie.  

Zo investeert een leerkracht bij een ‘topografische’ benadering van lesgeven ook in het ‘kijken naar’ of ‘opmerken van’ de realiteit die invloed heeft op het leren in de klas. In plaats van de planning af te stemmen op algemene label, diagnoses en vermeende vaardigheidsniveaus, wil de ‘topografische’ leerkracht constant leren over individuele leerlingen en de planning daarop baseren.

‘Topografisch lesgeven’ houdt zich niet bezig met het bereiken van één ondubbelzinnige, objectieve werkelijkheid rond de basisreden voor het gedrag van een leerling, bijvoorbeeld eventuele misvattingen die ze hebben of waar ze staan in hun leerproces.  In plaats daarvan houdt het zich bezig met het bereiken van valide interpretaties in relatie tot de inzichten door leerlingen te observeren en naar ze te luisteren en door reflectieve professionele dialogen aan te gaan met collega’s.  Twee verschillende leerkrachten kunnen enigszins verschillende interpretaties bereiken en het curriculum op verschillende manieren geven, maar toch hanteren ze allebei een benadering die even effectief is.  Evenzo kunnen twee verschillende kunstenaars twee heel verschillende topografische voorstellingen creëren van dezelfde plaats, terwijl ze allebei hun authentieke betrokkenheid behouden bij de kenmerken van het landschap dat hen omringt.  Misschien kiezen ze bijvoorbeeld enigszins verschillende tinten en kleuren om de fysieke kenmerken van het terrein weer te geven, in overeenstemming met hun individuele manier van werken en kijken.  

Topografisch onderwijs draait daarom niet alleen om het opmerken van de reacties van leerlingen op het leren, als basis voor de planning. Het gaat er ook om dat de leerkracht zich in het landschap van diens klas plaatst en met de leerlingen samenwerkt om nieuwe realiteiten te bouwen die een authentieke dialoog tussen iedereen in de klas weerspiegelen.  

Het begrip 'topografisch onderwijs' kan je verder verkennen in het Nederlandstalige hoofdstuk 'Een manifest voor topografisch onderwijs', dat gezamenlijk is geschreven door Dr. Tracy Edwards, Professor Mhairi Beaton en Professor Rachel Lofthouse: https://gompel-svacina.eu/product/perspectieven-op-inclusief-onderwijs/

Gerelateerd materieel:

Op 24 augustus 2023 vond het slotevent plaats van het Erasmus+-project 'Proud to Teach All' om de successen te vieren. Het event bracht de dialoog op gang over inclusief onderwijs met leerkrachten, a…

  • Thema Thema:
  • Duurtijd Duurtijd: 0- 0min
  • Media Media:

De Belgische Nationale TV (VRT1) kwam op bezoek en maakte een reportage in de partnerschool in Porto om te tonen hoe inclusief onderwijs in Portugal werkt. Hoe draagt de school uit dat diversit…

  • Thema Thema:
  • Duurtijd Duurtijd: 0- 0min
  • Media Media:

‘Inclusief’ is een documentaire, geregisseerd door de bekende Belgische filmmaker, Ellen Vermeulen. Het is een film die de ervaringen met het Vlaamse schoolsysteem vastlegt van kinderen en jongeren m…

  • Thema Thema:
  • Duurtijd Duurtijd: 0- 0min
  • Media Media:

‘Inclusief’ is een documentaire, geregisseerd door de bekende Belgische filmmaker, Ellen Vermeulen.  Het is een film die de ervaringen met het Vlaamse schoolsysteem vastlegt van kinderen en jongeren …

  • Thema Thema:
  • Duurtijd Duurtijd: 0- 0min
  • Media Media:

  Dr. Annet De Vroey, gespecialiseerd lerarenopleider en onderzoeker in inclusief onderwijs, gidst ons door het kader van inclusieve pedagogie. Hoe versterkt dit kader onze dagelijkse praktijk…

  • Thema Thema:
  • Duurtijd Duurtijd: 0- 0min
  • Media Media:

  Dr. Tracy Edwards is docent in Special Education, Inclusive Pedagogies and Digital Learning aan de Leeds Beckett University.  In deze blog verkent ze de notie ‘iedereen toegang geven tot het…

  • Thema Thema:
  • Duurtijd Duurtijd: 0- 0min
  • Media Media:

    Op 15 februari 2023, hostte de Hogeschool Utrecht een internationaal symposium 'Inclusive Education: What Else?'  Het programma omvatte bijdragen van onderzoekers, schoolleiders, leerkr…

  • Thema Thema:
  • Duurtijd Duurtijd: 0- 0min
  • Media Media:

Een student van de UGent ging in gesprek met de mama van Maren. Maren heeft specifieke onderwijsbehoeften en gaat naar een gewone school. De mama van Maren noemt de drie gouden sleutels die van h…

  • Thema Thema:
  • Duurtijd Duurtijd: 0- 0min
  • Media Media:

In deze podcast bespreken twee Nederlandse studenten hun ideeën met betrekking tot de vraag: hoe ziet de ideale klas eruit? Ze bespreken deze ideale klas vanuit verschillende perspectieven en del…

  • Thema Thema:
  • Duurtijd Duurtijd: 0- 0min
  • Media Media:

Ebanur zit in haar laatste jaar van de master Orthopedagogie aan de Universiteit Gent. Ze doet een zogenoemde inclusiestage, waarin ze kinderen met specifieke ondersteuningsnoden ondersteunt op e…

  • Thema Thema:
  • Duurtijd Duurtijd: 0- 0min
  • Media Media:

De leerkrachten in deze podcast werken in een reguliere school. De school heet Oskara Kalpaka Liepaja secondary school Nr.15. Een leerkracht geschiedenis, een sociaal pedagoog en een psycholoog d…

  • Thema Thema:
  • Duurtijd Duurtijd: 0- 0min
  • Media Media:

In deze podcast deconstrueert prof. Manuela Sanches Ferreira het concept inclusie, ze gebruikt hiervoor voorbeelden uit haar werk als professor en onderzoeker. Prof. Manuela Sanches Ferreira is c…

  • Thema Thema:
  • Duurtijd Duurtijd: 0- 0min
  • Media Media:

In deze podcast bespreken twee leerkrachten in opleiding van de Hogeschool Utrecht kansenongelijkheid. Ze vragen zich af hoe we leerlingen optimale kansen kunnen geven die aansluiten bij hun tale…

  • Thema Thema:
  • Duurtijd Duurtijd: 0- 0min
  • Media Media:

Inclusieve pedagogie begint met een engagement om "uit te breiden wat je beschikbaar stelt voor sommige leerlingen naar alle leerlingen" (Black-Hawkins en Florian 2012, p. 575). Dit verschilt van…

  • Thema Thema:
  • Duurtijd Duurtijd: 0- 0min
  • Media Media:

De wetenschappelijke literatuur over inclusieve klaspraktijken geeft ons een inkijk in wat een inclusieve leerkracht precies denkt en doet. In deze video bespreekt Tracy Edwards van de Leeds Beck…

  • Thema Thema:
  • Duurtijd Duurtijd: 0- 0min
  • Media Media:

Voor Kristine Niedre-Lathere, hoofd van de afdeling Gemeentelijk onderwijs voor de Letse stad Liepaja, is het belangrijk dat scholen diversiteit omarmen en dat ze de middelen krijgen om ermee te …

  • Thema Thema:
  • Duurtijd Duurtijd: 0- 0min
  • Media Media:

Inclusieve pedagogie is een kader dat ons helpt te zien hoe leerkrachten de school en het leren toegankelijk maken voor alle leerlingen. Het houdt ons gefocust op de volgende (k…

  • Thema Thema:
  • Duurtijd Duurtijd: 0- 0min
  • Media Media:

Hans Schuman verliet in juni 2021 zijn baan aan de Hogeschool Utrecht om met pensioen te gaan.  In deze aflevering spreekt hij met Peter De Vries, een docent aan de Hogeschool, over zijn 45-jarig…

  • Thema Thema:
  • Duurtijd Duurtijd: 0- 0min
  • Media Media:

Het Zuid-Afrikaanse concept van ‘umbutu’ benadrukt de wederzijdse afhankelijkheden tussen mensen en hoe het komt dat door onze relaties met anderen, we ons gevoel van identiteit construeren. Het …

  • Thema Thema:
  • Duurtijd Duurtijd: 0- 0min
  • Media Media:

Inclusieve praktijk in het onderwijs omvat het werken met en luisteren naar anderen.  Hierdoor stellen we onze eigen aannames aan de kaak en zien we alternatieve manieren om te interpreteren wat er i…

  • Thema Thema:
  • Duurtijd Duurtijd: 0- 0min
  • Media Media:

In deze video spreekt Rachel Lofthouse, Professor of Teacher Education aan de Leeds Beckett University in Engeland, met twee inspirerende directeuren die zich inzetten voor het versterken van inclusi…

  • Thema Thema:
  • Duurtijd Duurtijd: 0- 0min
  • Media Media:

Tracy Edwards, docent aan de Leeds Beckett University (UK), legt uit hoe we in het onderwijs vaak denken volgens de ‘normaalverdeling’. Ze benadrukt hoe belangrijk het is dat we dat denken afwijz…

  • Thema Thema:
  • Duurtijd Duurtijd: 0- 0min
  • Media Media:

Basisschool 't Zwaluwnest in Wachtebeke ging enkele jaren geleden aan de slag met een nieuwe leesmethode, genaams LIST (Lezen IS Tof). Er wordt elke dag ongeveer een half uur gelezen op school. I…

  • Thema Thema:
  • Duurtijd Duurtijd: 0- 0min
  • Media Media:

Basisschool De Klaproos in Geraardsbergen focust op het ondersteunen van hun leerlingen in hun groeiproces naar zelfstandigheid en verantwoordelijkheid. Maar zij vroegen zich af, hoe goed slagen …

  • Thema Thema:
  • Duurtijd Duurtijd: 0- 0min
  • Media Media:

Na een succesvolle carrière in het leiden van scholen is Cathy Gunning nu educatief consultant met specialisatie in de vroege jaren en de inclusie van kinderen die ervaring hebben met verzorgd wo…

  • Thema Thema:
  • Duurtijd Duurtijd: 0- 0min
  • Media Media:

Op 22 maart 2023 vond een evenement plaats met medewerkers van scholen die deel uitmaken van de Gosport and Fareham Multi-Academy Trust in Engeland. Het evenement werd bijgewoond door leerkrachte…

  • Thema Thema:
  • Duurtijd Duurtijd: 0- 0min
  • Media Media:

  Op 10 mei 2023 vond een evenement plaats op het Ministerie voor Onderwijs in Brussel, waarbij leerkrachten, schoolleiders, beleidsmakers, belangenbehartigers van ouders, professionals van me…

  • Thema Thema:
  • Duurtijd Duurtijd: 0- 0min
  • Media Media: