• Thema: Beleid en praktijk
  • Media:Beelden - Tekst

Hoe ondersteunen Europese landen de professionalisering van leerkrachten gericht op inclusie? 

Het ProuD-team analyseerde het beleid in de vijf partnerlanden. Het doel daarvan is je te inspireren tot reflecties en gesprekken met collega's en partners in je lokale gemeenschap. Hoe zou jij de professionele ontwikkeling voor leerkrachten en onderwijsprofessionals in je land en/of regio willen zien evolueren? Welke pleitbezorging zou je kunnen doen - of anderen vragen te doen - om te komen tot betere professionalisering gericht op inclusie in jouw land en in Europa?

Letland - Professionaliseringsbeleid van leerkrachten gericht op inclusie

Lerarenopleiding - vereisten: Er zijn twee groepen opleidingen die leiden tot een hogere pedagogische opleiding en lerarenkwalificatie: academisch (pedagogiek gevolgd door een hogere beroepsopleiding) en professioneel (eerste- en tweedegraads hogere beroepsopleidingen).

Competentieprofiel van leerkrachten: Bestaat uit vier delen: pedagogie en psychologie, inhoud van specifieke vakken en onderwijsmethoden, pedagogische praktijk en ontwikkeling van de kwalificatieproef, en algemene vorming. 

Kennis, attitudes en vaardigheden: Er is geen standaard curriculum van pedagogische wetenschappen. Alle studenten pedagogie moeten echter kennis verwerven over psychologie, speciale pedagogie en geneeskunde om leerlingen met specifieke behoeften in reguliere scholen te integreren.

Professionele ontwikkeling: Professionele ontwikkeling is verplicht voor leerkrachten op alle onderwijsniveaus. Er is geen regelgeving hierover, maar de vereisten voor bijscholing zijn gericht op de inhoud van inclusief onderwijs. Het curriculum omvat de ontwikkeling van algemene vaardigheden van pedagogen.

Strategieën om scholen beter in staat te stellen professionele ontwikkeling te ondersteunen: Lokale overheden ondersteunen schoolteams om alle kinderen onderwijskansen te bieden. Schoolteams worden ondersteund om deel te nemen aan lange- en kortetermijnprojecten, om bijscholing voor onderwijspersoneel te organiseren en in hun pedagogisch methodologisch werk.

Stimulansen voor alle leerkrachten om deel te nemen aan professionele leeractiviteiten: Er zijn twee soorten opleiding voor leerkrachten: leerkrachten kunnen hun opleiding samenstellen met modules uit verschillende programma's of zij kunnen lesgeven in een ander vak of op een ander onderwijsniveau. Dat geeft hen het recht om les te geven zonder de hogere pedagogische opleiding.

Informatie gehaald uit:

  • Requirements for CPD
  • Law on Local Governments, Chapter 2, paragraph 17, 1995–2013: likumi.lv/doc.php?id=57255

België - Professionaliseringsbeleid van leerkrachten gericht op inclusie

Lerarenopleiding - vereisten: Universiteiten bieden lerarenopleidingen aan op graduaat- en bachelorniveau voor ECE, kleuteronderwijs, basisonderwijs en secundair onderwijs.

Competentieprofiel van leerkrachten: Er moeten twee reeksen competenties worden bereikt: een beroepsprofiel en basiscompetenties. Deze omvatten: ontwerp van krachtige leeromgevingen, omgaan met diversiteit, communicatie en uitvoering van initiatieven voor zorgverbreding.

Kennis, attitudes en vaardigheden: Domein van onderwerpen op het gebied van inclusief onderwijs. Domein van specifieke competenties, zoals: omgaan met leerlingen met gedrags- en leerproblemen, omgaan met cognitief sterk functionerende leerlingen en omgaan met diversiteit.

Professionele ontwikkeling: Scholen en leerkrachten zijn verantwoordelijk voor hun eigen professionele ontwikkeling, volgens hun eigen behoeften. Prioritaire onderwerpen voor nascholingsprogramma's worden vastgelegd door de overheid, die ze ook financiert.

Strategieën om scholen beter in staat te stellen professionele ontwikkeling te ondersteunen: Elke school ontwikkelt een jaarlijks plan voor professionele ontwikkeling. Strategieën: regelmatige professionele dialoog en reflectie over leren en onderwijzen; stimuleren van interne en externe uitwisseling; aanmoedigen van initiatieven voor professionele ontwikkeling; schoolinspectie; mentorschap en begeleiding; en cyclisch proces van kwaliteitsborging.

Overheidsinitiatieven voor professionele ontwikkeling: Er zijn proefprojecten om de lerarenopleiding op drie gebieden te versterken: vakkennis en didactiek, flexibele opleidingsprogramma's en diversiteit. Er zijn ook gratis nascholingen over verschillende onderwerpen. De overheid subsidieert ook een gratis tijdschrift Klasse met materiaal dat vaak in programma's voor professionele ontwikkeling wordt gebruikt.

Stimulansen voor alle leerkrachten om deel te nemen aan professionele leeractiviteiten: Sommige diploma's van Bachelor-na-bacheloropleidingen geven het schoolpersoneel een loonsupplement. Alle scholen krijgen een budget om de opleiding van leerkrachten te betalen. Elke school heeft een aantal schooldagen per jaar die aan opleiding moeten worden besteed.

Informatie gehaald uit:

  • Policy Paper Education 2019-2024
  • The reference framework for educational quality
  • “Pilot projects to strengthen teacher training” (Sep2021-August 2023)  

Portugal - Professionaliseringsbeleid van leerkrachten gericht op inclusie

Lerarenopleiding - vereisten: Alle leerkrachten, of ze nu in openbare, private of coöperatieve instellingen werken, moeten een masterdiploma hebben om toegang te krijgen tot het beroep.

Competentieprofiel van leerkrachten: Omvat twee componenten: beroep en ethiek (ontwikkeling van de autonomie van lerenden en volledige inclusie) en ontwikkeling van lesgeven en leren (betekenisvol leren gericht op de doelstellingen van het curriculum, ontwikkeling van kerncompetenties).

Kennis, attitudes en vaardigheden: Generieke en inleidende benadering van inclusiegerelateerde zaken, begrip en ondersteuning van alle leerlingen en gezinnen. In een groot deel van de inclusie-leereenheden zijn deze onderwerpen facultatief.

Professionele ontwikkeling: De leerkrachten worden aangemoedigd om regelmatig een opleiding te volgen. Prioriteiten voor professionele ontwikkeling: bevordering van schoolsucces, leerplan basis- en secundair onderwijs, de basisprincipes ontwerp, uitvoering en evaluatie van het leren.

Strategieën om scholen beter in staat te stellen professionele ontwikkeling te ondersteunen: Er is geen specifiek mechanisme om leerkrachten te engageren voor professionele ontwikkeling. Er zijn monitoringsmechanismen om de inclusieve praktijken van scholen te evalueren: zelfevaluatieprocessen van scholen (ter verbetering van de efficiëntie, effectiviteit en verantwoording) en externe evaluatie van scholen (om de capaciteitsontwikkeling, zelfevaluatie en participatie van de gemeenschap te ondersteunen en inclusieve praktijken te evalueren).

Overheidsinitiatieven voor professionele ontwikkeling: Er zijn verschillende trainingen geweest voor leiderschapsteams van scholen voor inclusief onderwijs en online cursussen over inclusief onderwijs.

Stimulansen voor alle leerkrachten om deel te nemen aan professionele leeractiviteiten: Bijscholing kan worden verzorgd door hoger onderwijsinstellingen, schoolclusters in nascholingscentra, opleidingscentra van wetenschappelijke of beroepsverenigingen en centrale of lokale bestuurscentra. Deze zijn geaccrediteerd en maken vooruitgang in de onderwijsloopbaan mogelijk.

Informatie gehaald uit:

  • Decree-Law no. 79/2014
  • Decree-Law no. 240/2001
  • Decree-Law 22/2014
  • Dispatch No. 778/2019
  • Decree-Law No. 55/2018, 6 July
  • Decree-Law No. 54/2018
  • Law 31/2002, 20 December
  • European Agency, Country Policy Review and Analysis, Portugal, p. 29

Nederland - Professionaliseringsbeleid van leerkrachten gericht op inclusie

Lerarenopleiding - vereisten: Omvat vier jaar lerarenopleiding. Leerkrachten lager onderwijs kwalificeren zich in hoger onderwijsinstellingen; leerkrachten secundair onderwijs hebben twee vormen van kwalificatie (lager secundair en volledige kwalificatie).

Competentieprofiel van leerkrachten: Afstemmen op competentienormen zoals in de Wet op de onderwijsberoepen - basiskennis en - vaardigheden gekoppeld aan de vier rollen van leerkrachten: interpersoonlijke, pedagogische, organisatorische en expertrol in vakinhouden en onderwijsmethoden.

Kennis, attitudes en vaardigheden: Bestaat uit een inleiding op het lesgeven aan lerenden met specifieke behoeften en een facultatieve cursus over specifieke onderwijsbehoeften. Bedoeling is meer aandacht te besteden aan het effectief ondersteunen van leerlingen met extra ondersteuningsbehoeften in reguliere scholen en beter gebruik te maken van onderzoeksgebaseerde manieren van lesgeven.

Professionele ontwikkeling: Schoolbesturen moeten competent personeel in dienst nemen en de verbetering van hun competenties mogelijk maken. De professionalisering van leerkrachten wordt ondersteund door een nationaal programma, dat tot doel heeft alle leerkrachten voor te bereiden op de aanpassing van de lessen aan de behoeften van de lerenden.

Strategieën om scholen beter in staat te stellen professionele ontwikkeling te ondersteunen: Er is vrijheid om te beslissen hoe de eindtermen worden bereikt. Er is geen standaard leerplan voor alle scholen. Instellingen voor hoger onderwijs hebben een reeks vereisten voor leerplanontwikkeling uitgewerkt. Basisscholen en secundaire scholen worden geïnspecteerd om te beoordelen hoe zij het onderwijs aanpassen aan de individuele behoeften van lerenden, in reguliere en speciale scholen. Scholen bepalen zelf welke professionele ontwikkeling nodig is.

Overheidsinitiatieven voor professionele ontwikkeling: De overheid kan bijkomende financiële initiatieven voorzien voor permanente professionele vorming, kan adviseren om rekening te houden met het huidige beleid gericht op inclusief onderwijs.

Stimulansen voor alle leerkrachten om deel te nemen aan professionele leeractiviteiten: Elke school ontvangt een bedrag voor elke leerkracht in dienst, elke school bepaalt zelf hoe ze dat besteedt. Hogeronderwijsinstellingen en particuliere bedrijven bieden verschillende opleidingsmogelijkheden. Clusters van scholen ontwikkelen ook opleidingsprogramma's.

Informatie gehaald uit:

  • Education Professions Act

Verenigd Koninkrijk - Professionaliseringsbeleid van leerkrachten gericht op inclusie

Lerarenopleiding - vereisten: Academische kwalificatie en professionele accreditatie van de ‘Gekwalificeerde status van leerkracht’ en het succesvol doorlopen van een inwerkperiode. Er zijn verschillende routes voor de initiële opleiding van leerkrachten, die moeten voldoen aan de 'Standaarden voor leerkrachten' (lesgeven en persoonlijk en professioneel gedrag).

Competentieprofiel van leerkrachten: Afgestemd op de 'Standaarden voor leerkrachten', moet een leerkracht: hoge verwachtingen stellen, goede vorderingen en resultaten van leerlingen bevorderen, blijk geven van vak- en curriculumkennis, gestructureerde lessen plannen en geven, het lesgeven aanpassen, accuraat en productief omgaan met beoordelingen en effectief omgaan met gedrag.

Kennis, attitudes en vaardigheden: Er is geen voorgeschreven curriculum. De initiële lerarenopleiding moet studenten echter in staat stellen aan te tonen dat zij voldoen aan de 'Standaarden voor leerkrachten'. Aanbevolen werd een kader met de kerninhoud te ontwikkelen, met inbegrip van inhoud over specifieke onderwijsbehoeften en beperkingen.

Professionele ontwikkeling: De professionele ontwikkelingsbehoeften worden door elke leerkracht bepaald, in het kader van het prestatiemanagement en het schoolontwikkelingsplan.

Strategieën om scholen beter in staat te stellen professionele ontwikkeling te ondersteunen: De strategie voor aanwerving en behoud van leerkrachten heeft verschillende prioriteiten: leiders helpen om ondersteunende schoolstructuren te creëren, leerkrachten ondersteunen in hun eerste loopbaanfase en ervoor zorgen dat lesgeven aantrekkelijk blijft.

Overheidsinitiatieven voor professionele ontwikkeling: Er zijn materialen gepubliceerd op een onlineportaal van de overheid. Die materialen hebben betrekking op autismespectrumstoornissen; dyslexie/specifieke leerproblemen; spraak-, taal- en communicatieproblemen; gedrags-, emotionele en sociale problemen en matige leerproblemen.

Stimulansen voor alle leerkrachten om deel te nemen aan professionele leeractiviteiten: Er zijn verplichte kwalificaties voor leerkrachten die werken als 'specifieke onderwijsbehoeften-coördinator' (zorgcoördinator/ intern leerlingenbegeleider). Leerkrachten kunnen een academische opleiding op masterniveau volgen die gericht is op inclusieve praktijken. De kosten kunnen door de overheid worden betaald als de hele master wordt voltooid.

Informatie gehaald uit:

  • Teachers’ Standards
  • Carter Review of Initial Teacher Training  
  • Teacher Recruitment and Retention Strategy
  • Early Career Framework, 2021  

 

Beleid voor professionalisering van leerkrachten gericht op inclusie - synthesetabel (Engels)
Beleid voor professionalisering van leerkrachten gericht op inclusie - synthesetabel (Nederlands)
Beleid voor professionalisering van leerkrachten gericht op inclusie - synthesetabel (Portugees)
Beleid voor professionalisering van leerkrachten gericht op inclusie - synthesetabel (Lets)

Gerelateerd materieel:

Dit boek bevat het volledige wetenschappelijke rapport van het ProuD To Teach All onderzoek. Het is alleen beschikbaar in het Engels. Citatiesuggestie: Silveira-Maia, M., Alves, S., Aguiar, T., Sa…

  • Thema Thema:
  • Duurtijd Duurtijd: 0- 0min
  • Media Media:

Welke veranderingen willen we? Hoe kunnen we opkomen voor een optimale professionele ontwikkeling gericht op inclusie? Beleid is iets voor iedereen, dus we hebben allemaal de kracht om verandering te…

  • Thema Thema:
  • Duurtijd Duurtijd: 0- 0min
  • Media Media:

Waarop richt jij je om je attitudes, kennis en vaardigheden te versterken gericht op een inclusieve pedagogie?  Het zelfreflectie-instrument  helpt je als onderwijsprofessional nadenken over je ei…

  • Thema Thema:
  • Duurtijd Duurtijd: 0- 0min
  • Media Media:

Hoe proberen Europese landen inclusief onderwijs te realiseren? Welke onderwijsondersteunende maatregelen voeren ze uit, voor wie, hoe en waar? Het ProuD-team analyseerde het inclusief onderwijsbe…

  • Thema Thema:
  • Duurtijd Duurtijd: 0- 0min
  • Media Media: